لپارسید ۱۲۵ (Leparcid 125)

کاهش بروز رعشه یا لرزش در افراد مبتلا پارکینسون

کاهش مشکلات گفتاری و ارتباطی

درمان سندرم پای بیقرار

لپارسید یکی از داروهای موثر در درمان بیماری پارکینسون است و جهت کاهش علائم ناشی از آسیب مغزی به علت کمبود دوپامین در مغز توصیه می‌شود. ترکیبات این دارو از ۱۰۰ میلی گرم لوودوپا به همراه ۲۵ میلی گرم بنسرازید تشکیل شده است.

لپارسید تولید شده توسط شرکت ابیان فارمد، علائم حرکتی پارکینسون از جمله لرزش بدن، کندی حرکات، سختی عضلات و رعشه در بیماران را بهبود می‌بخشد و از طریق افزایش غلظت دوپامین باعث تسکین علائم این بیماری می‌شود‌.

پارکینسون یکی از بیماری‌های سیستم عصبی مرکزی است که در طی آن بخشی از سلول‌های دوپامین ساز در مغز تحت تاثیر آسیب و مرگ سلولی قرار می‌گیرند و بر اثر پیشروی بیماری و در ادامه این روند حرکات بدن به مرور زمان کُندتر و غیرقابل کنترل خواهد شد. دوپامین یکی از انتقال‌ دهنده‌های عصبی در مغز است. این ترکیب شیمیایی ویژه در مغز به عنوان پیام‌رسان عصبی در سیگنال رسانی بین نورون‌ها نقش دارد و سبب می‌شود تا پیام عصبی درست منتقل شود.

علاوه بر این باید گفت که دوپامین در خارج از مغز نقش هورمونی دارد و از این طریق در بسیاری از فرآیندهای مهم شرکت می‌کند. در نتیجه برای کارکرد درست بدن لازم است، چرا که حضور آن نه تنها برای مغز و نخاع مهم است بلکه در کنترل دستگاه عصبی محیطی نیز نقش دارد.

کمبود دوپامین یکی از عوامل تاثیرگذار در شکل‌گیری افسردگی و اختلالات روانی، مشکلات حرکتی بدن مانند لرزش، گرفتگی عضلات و درد، کاهش حافظه و تمرکز، اختلال در شنوایی، مشکل در عملکرد اجرایی بدن، از دست دادن تعادل، مشکلات گوارشی است، همچنین در موارد شدید تر نیز می تواند در عدم تعادل روحی، اسکیزوفرنی و بیماری پارکینسون نقش داشته باشد.

با اینکه علت بروز پارکینسون تا حدودی گسترده و ناشناخته است اما می‌دانیم که این بیماری بر اثر از بین رفتن سلول‌های عصبی در قسمتی از مغز به نام جسم سیاه یا سابستنشیا نیگرا ایجاد می‌شود.

سلول‌های عصبی موجود در این بخش از مغز، حرکات بدن را کنترل می‌کنند، علاوه بر این وظیفه تولید دوپامین را نیز بر عهده دارند. همان طور که پیش‌تر اشاره شد، دوپامین به عنوان یک پیام رسان عصبی به کنترل و هماهنگی حرکات بدن کمک می‌کند. لازم است بدانیم که آسیب و یا از بین رفتن سلول‌های این بخش موجب کاهش میزان دوپامین در مغز می‌شود و در نتیجه این روند بخشی از مغز که مسئولیت کنترل حرکات را دارد، به طور نرمال کار نخواهد کرد.

این موضوع موجب می‌شود تا حرکات فرد کُند و غیرطبیعی شود. البته از بین رفتن سلول‌های عصبی طی یک روند آهسته ایجاد می‌شود، اما متاسفانه علائم بیماری پارکینسون معمولاً هنگامی آغاز می‌شود که حدود ۸۰٪ از سلول‌های عصبی موجود در جسم سیاه از بین رفته باشند، به همین دلیل است که پارکینسون معمولا خیلی دیر تشخیص داده می‌شود، اما داروی لپارسید ۱۲۵ میلی گرم حاوی لوودوپا به همراه بنسرازید است که با توجه به عملکرد دوپامین سازی خود سبب تحریک سلول‌های دوپامین ساز مغز خواهد شد، لذا می‌تواند در بهبود مشکلات حرکتی ناشی از این بیماری بسیار مفید باشد؛ به این دلیل که لوودوپای موجود در داروی لپارسید ۱۲۵میلی‌گرمی پیش ساز دوپامین است و پس از ورود به مغز به دوپامین تبدیل می شود.

علاوه بر این بنسرازید نیز سبب تقویت عملکرد لوودوپا خواهد شد، همچنین حضور آن به کاهش عوارض جانبی دارو کمک شایانی می‌کند، بنابراین می‌توان انتظار داشت که حداکثر سازگاری با بدن بیماران ایجاد شود.

ژنتیک و محیط دو عامل مهم در شکل گیری بیماری پارکینسون! با اینکه احتمال به ارث رسیدن بیماری پارکینسون از طریق وراثت در حالت نرمال بسیار پایین است، اما نتایج به دست آمده نشان می‌دهند که برخی از بیماران مبتلا به پارکینسون، ژن این بیماری را از والدین و یا یکی از خویشاوندان نزدیک خود به ارث برده‌اند.

قرار گرفتن در شرایط بد محیطی نیز یکی دیگر از عوامل موثر در ابتلا به این بیماری است، زیرا تحقیقات نشان می‌دهند که استرس مزمن یا تماس با عوامل محیطی مضر مانند سموم دفع آفات و علف‌ کش‌های به کار رفته در کشاورزی همچنین آلودگی‌های صنعتی ریسک ابتلا به بیماری پارکینسون را افزایش خواهند داد.

علاوه بر این باید گفت که در طی مواردی مانند بعضی اختلالات پیشرونده مغز از جمله آتروفی و یا سکته‌ی مغزی بر اثر مرگ نورون‌ها، احتمال ابتلا به این بیماری نیز افزایش پیدا می‌کند.

گفتنی است که علائم و نشانه‌های پارکینسون می‌تواند در هر فرد متفاوت باشد. در نتیجه شروع علائم اولیه این بیماری معمولا خفیف است و ممکن است مورد توجه قرار نگیرد. علائم پارکینسون اغلب از یک طرف بدن شروع می‌شود و حتی بعد از پیشروی بیماری و بروز علائم در هر دو طرف بدن فرد، این علائم در همان سمت اولیه شدیدتر از سمت مقابل است.

لازم است بدانیم که نشانه‌های پارکینسون معمولا به دو دسته‌ی علائم حرکتی و علائم غیرحرکتی تقسیم می‌شود.

نشانه‌های حرکتی پارکینسون ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• كُندی يا کاهش سرعت در انجام حركات تكراری مانند دویدن یا راه رفتن
• توقف بدن در حین حرکت
• حرکات غیر ارادی مثل عدم تعادل و پیچ و تاب خوردن
• لرزش بدن
• از دست دادن توانایی در انجام اعمال ارادی مثل چشمک زدن
• لبخند زدن یا تکان دادن دست‌ها

همچنین باید اذعان داشت که نحوه تکلم بیمار به علت این بیماری مشکل پیدا می‌کند و نوشتن نیز برایش سخت خواهد شد.

نشانه‌های غیرحرکتی پارکینسون نیز شامل موارد زیر می باشد:

• خستگی بیش از حد
• فشارخون پایین
• مشکلات مثانه و روده
• درد و مشکلات در ناحیه فک و دهان
• عدم توانایی کنترل بزاق
• افسردگی
• کاهش حافظه کوتاه مدت
• اضطراب و عدم تمرکز
• مشکلات خواب مانند کم خوابی و هذیان
• آلزایمر
• مشکلات پوستی و تعریق

لوودوپای موجود در داروی لپارسید جزء یکی از انواع داروهای موثر در درمان پارکینسون است که به علت عوارض کمتر و اثرگذاری بالا به تنهایی و یا به صورت ترکیبی با دیگر داروها در درمان پارکینسون توصیه می‌شود. این ماده عملکردی مشابه با دوپامین دارد زیرا در نهایت به دوپامین تبدیل می‌شود، از طرفی تا حدودی در عملکرد دیگر انتقال دهنده‌های عصبی از جمله اپی نفرین و نور اپی نفرین نیز موثر است.

یکی دیگر از ویژگی‌های منحصر به فرد لوودوپا توانایی عبور آن از سد خونی-مغزی است، در نتیجه می‌تواند به بالا رفتن غلظت دوپامین در مغز کمک کند و از این راه در درمان بیماری پارکینسون موفق باشد.

با ورود لوودوپا به سیستم عصبی مرکزی، این اسید آمینه توسط آنزیمی به نام دوپا دکربوکسیلاز به دوپامین تبدیل خواهد شد. در صورت پیشروی بیماری پارکینسون، در طی آسیب دیدن و از بین رفتن سلول‌های دوپامین ساز در ناحیه‌ی جسم سیاه، سیگنال‌هایی بیش از حد برای تولید دوپامین فرستاده می‌شود. در نتیجه این وضعیت لوودوپا که مایل است این کمبود را جبران کند، به اشتباه در سیستم عصبی محیطی دکربوکسیله می‌شود.

این پدیده می‌‌تواند سبب بروز عوارض جانبی فراوانی از جمله تهوع و استفراغ، سرگیجه و عدم تعادل شود. بنابراین برای پیشگیری از دکربوکسیلاسیون محیطی لوودوپا، این دارو اغلب به صورت ترکیب با بنسرازید و یا کاربی دوپا به صورت فرم اختصاری لوودوپا بی (لوودوپا + بنسرازید) و لوودوپا سی (لوودوپا + کاربی دوپا) به کار می‌رود. به این دلیل که استفاده از بنسرازید و یا کاربی دوپا سرعت تبدیل لوودوپا به دوپامین در بدن را کاهش می‌‌دهند، همین امر سبب می‌شود تا روند تبدیل لوودوپا به دوپامین بیشتر در اعصاب مرکزی (مغز و نخاع) رخ دهد، بنابراین از بروز عوارض جانبی جلوگیری می‌کند و باعث می‌‌شود لوودوپای بیشتری از سد خونی-مغزی عبور کند و سرانجام به مغز برسد.

همانطور که باهم دیدیم داروی لوودوپا همیشه با یک جز دیگر مثل بنسرازید و یا کاربی دوپا همراه است و هیچ گاه به صورت خالص استفاده نمی‌شود. طی روند جذب دارو لوودوپا به کمک آنزیمی به نام دوپا دکربوکسیلاز به دوپامین تبدیل خواهد شد. بنابراین می‌تواند عامل موثری در درمان بیماری پارکینسون محسوب شود، اما نکته‌ای که وجود دارد این است که برای جلوگیری از دکربوکسیلاسیون این ماده در بافت محیطی و ایجاد عوارض جانبی و همچنین اثربخشی بیشتر لازم است تا از یک جزء همراه یعنی بنسرازید یا کاربی دوپا استفاده کنیم.

حتی بدون در نظر گرفتن عوارض جانبی، لوودوپا تنها برای درمان نشانه‌های مربوط به مراحل اولیه بیماری مفید است.

بنابراین ضمن پیشروی بیماری پارکینسون در هنگامی که تخریب قابل توجهی از نورون های دوپامین ساز منطقه‌ی جسم سیاه اتفاق افتاده است، عوارض حرکتی به طور جدی شروع می‌شود. به این علت که دوپامین کاهش یافته است و سیگنال نیاز به دوپامین ارسال می‌شود؛ اما متاسفانه بخشی از لوودوپا در بافت محیطی دکربوکسیلاسیون انجام می‌دهد و در نتیجه دوپامین مورد نیاز را به مغز نمی‌‌رساند؛ در نتیجه برای حل این مشکل بزرگ لازم است تا لوودوپا را به همراه بنسرازید و یا کاربی دوپا استفاده کرد.

چون این دو ماده مهار کننده‌های آنزیم دوپا دکربوکسیلاز هستند، به علاوه اینکه لوودوپا را تا محل مناسب اثر یعنی مغز همراهی می‌‌کنند، همچنین مانع از دکربوکسیلاسیون محیطی لوودوپا خواهند شد و به علت آهسته‌تر کردن روند جذب لوودوپا به اثر بخشی آن کمک می‌‌کنند.

مقدار و نحوه مصرف دارو توسط پزشک تعیین خواهد شد، توصیه می‌کنیم از مصرف خودسرانه دارو خودداری نمایید.

لپارسید را دور از نور و رطوبت و در دماى کمتر از ۳۰ درجه سانتی‌گراد نگهدارى نمایید.
قرص خود را در قوطى نگه داشته و درب آن را محکم ببندید.

مصرف بیشتر از دوز تجویز شده مى‌تواند سبب بروز سندروم اختلال تنظیم دوپامین، اختلالات ادراکى و رفتارى شود.
در صورت مصرف دوز بیش از حد لپارسید، حتى با وجود فقدان نشانه‌اى از مسمومیت، فوراً با پزشک خود تماس حاصل کنید یا به نزدیک‌ترین مرکز درمانى مراجعه نمایید، چرا که ممکن است به مراقبت‌هاى ویژه نیز نیاز داشته باشید.

هر دارو به موازات اثرات درمانى ممکن است باعث بروز بعضی عوارض ناخواسته نیز شود؛ اگرچه همه این عوارض در یک فرد دیده نمی‌شود، اما در صورت بروز عوارض زیر با پزشک یا داروساز مشورت نمایید:

عوارض جانبی شایع لپارسید

• حرکات غیر طبیعی و غیر ارادى بدن؛ این اتفاق معمولاً در صورت بالا بودن دوز مصرفى رخ مى‌دهد و با کاهش دوز، کمتر شده و یا از بین مى روند.
• در اثر مصرف لوودوپا نوساناتی به نام دوره انجماد در پارکینسون رخ می‌دهد که با دریافت دوز مناسب این وضعیت بهبود می‌یابد. تغییرات خلق و خو از قبیل پارانویا، افسردگی، احساس سرخوشي، اضطراب و توهم.
• حالت تهوع و استفراغ، بى اشتهایى، خشکی دهان، افزایش وزن، راش یا خارش پوستی، گیجی، خستگى، بى خوابى، خواب آلودگى یا به خواب رفتن ناگهانی، ضعف تونیسیته عضلات، تغییرات ریتم یا سرعت ضربان قلب، افت موضعی فشار خون، سرگیجه به هنگام ایستادن.

عوارض جانبى غیر شایع لپارسید

درد قفسه سینه، یبوست، اسهال، اختلال در بلع غذا، نفخ، لرزش دست، ترشح بیش از حد بزاق، بالا رفتن فشار خون، بى قرارى، گرفتگی عضلات، قرمز شدن ادرار و سایر مایعات بدن، ضعف، سر درد.

عوارض جانبى نادر لپارسید

درمان با لوودوپا با اختلالات کنترل تکانه مانند قماربازی بیمارگونه، خوردن افراطى و افزایش بیش از حد تمایلات جنسى در ارتباط است. بیماران و پرستاران آن‌ها باید از ریسک بروز اختلالات کنترل تکانه آگاه باشند. در صورت بروز این گونه اختلالات، لوودوپا باید قطع شود یا دوز آن تا زمان ناپدید شدن علائم، کاهش یابد.

رفتارهای وسواس گرایانه، ضعف سیستم چشایی، تیرگی ادرار، دهان، بزاق، زبان و دندان‌ها، خونریزی یا کبودى‌هاى سریع، ابتلای مکرر به عفونتها نظیر تب، سرماخوردگی شدید، گلودرد یا زخم‌هاى دهانى، درد شکمى، فعال شدن سندروم هورنر، فعال شدن سرطان پوست بدخیم، آگرانولوسیتوز، آلوپسى (ریزش موضعى موى سر)، دوبینى، سکسکه، تعریق، بى‌اختیارى ادرار، اختلالات سیستم خونى و لنفاوى.

عوارض جانبى بسیار نادر لپارسید

گلوکوم زاویه بسته و میل به خودکشى.
توصیه مى‌شود در صورت بروز عوارضى غیر از آن‌چه که توسط شرکت ابیان فارمد قید شد، با پزشک خود، داروساز و یا مراکز درمانى تماس حاصل فرمایید.