آیا افسردگی ارثی است؟ نقش ژنتیک در ابتلا به افسردگی

امکان دارد در اطراف شما مادر، پدر و یا فامیل نزدیکتان با افسردگی درگیر باشند. مشاهده‌ی افسردگی اعضای خانواده قطعا تجربه‌ی دشواری است اما آیا این به این معناست که شما هم این شرایط را تجربه می‌کنید؟ شاید به صورت ناخودآگاه این سوال در ذهن شما جرقه بزند که آیا پیدایش افسردگی در بدن افراد می‌تواند ریشه‌های ژنتیکی داشته باشد؟

افسردگی ماژور(بالینی) به عنوان یکی از متداول‌ترین انواع افسردگی شناخته می شود، همچنین دانشگاه استنفورد در گزارش جدیدی اظهار دارد که 10 درصد از آمریکایی‌ها در مقطعی از زندگی خود افسردگی بالینی را تجربه می‌کنند.

جالب است بدانید که این نوع از افسردگی، بیشتر در میان خواهرها، برادرها و فرزندان مشترک دیده شده است. افرادی که در خانواده تجربه افسردگی دارند نسبت به سایر افراد که خویشاوندان درگیر با افسردگی ندارند، تقریبا پنج برابر بیشتر در معرض ابتلا به افسردگی هستند.

در یکی از جالب‌ترین تحقیقاتی که پیرامون نقش وراثت در پیدایش افسردگی صورت گرفته است، یک تیم تحقیقاتی بریتانیایی ژنی را جدا کردند که به نظر می‌رسد این ژن در چندین خانواده مبتلا به افسردگی وجود دارد. طبق گزارشات منتشر شده این تیم تحقیقاتی، این ژن در بیش از 800 خانواده مبتلا به افسردگی یافت شده است!

محققان معتقدند که در ابتلا به بیماری افسردگی 40 درصد ژنتیک و 60 درصد سایر عوامل مانند عوامل محیطی نقش دارند.

با خواندن جمله بالا این سوال پیش می‌آید که اگر در فردی سابقه‌ی خانوادگی افسردگی وجود داشته باشد، آیا این فرد در معرض خطر بسیار بالا است؟ بر اساس تحقیقات انجام شده، فردی که در زمینه‌ی ابتلا به افسردگی سابقه‌ی خانوادگی داشته باشد، 2 یا 3 برابر افراد عادی در معرض ریسک ابتلا به افسردگی قرار دارد.

احتمالاً عوامل غیر ژنتیکی زیادی وجود دارند که خطر ابتلا به افسردگی را افزایش می‌دهند که بسیاری از آنها هنوز شناخته نشده‌اند. سوء‌استفاده شدید جسمی یا جنسی در دوران کودکی، غفلت عاطفی و جسمی دوران کودکی و تحمل استرس شدید در زندگی احتمالاً همگی عوامل خطر به شمار می‌آیند حتی از دست دادن والدین در اوایل زندگی نیز احتمالاً تا حدی خطر ابتلا به افسردگی را افزایش می‌دهد.

اگر یک فرد در خانواده‌‌ای مبتلا به افسردگی ماژور باشد، بیشتر در معرض این بیماری قرار می‌گیرد، برای مثال کودکی که والدین یا خواهر یا برادر افسرده را تماشا می‌کند ممکن است یاد بگیرد که رفتار آن فرد را تحت شرایط خاصی تقلید کند؛ همچنین کودکی که اکثرا والدینش را در طول روز در خواب ببیند، در آینده این رفتار برایش غیرعادی نیست.

یکی دیگر از عوامل، جنسیت افراد می‌باشد. بر طبق یک مطالعه، احتمال ابتلای ژنتیکی زنان به افسردگی 42 درصد است، این در حالی است که این درصد برای آقایان 29 درصد است.

سروتونین هورمونی است که ارتباط مستقیمی با ابتلا به افسردگی دارد. سروتونین را می‌توان مسئول پیدایش و بروز احساس خوب در بدن دانست که در کل امکان ارتباط بین نورون‌های مغز را فراهم می‌کند.

این امکان وجود دارد که عدم تعادل در میزان تولید سروتونین منجر به اختلالات خلقی و سایر مسائل مانند اختلال وسواس فکری-اجباری و حملات پانیک شود. نظریه های زیادی در مورد ارتباط سروتونین و بروز افسردگی وجود دارد، از همین روی نیز محققان به مطالعه‌ی سروتونین به عنوان کلید ارتباط ژنتیکی ادامه می‌دهند.

اگر شما یا یکی از عزیزانتان با بیماری افسردگی دسته و پنجه نرم می‌کنید، ممکن است برایتان سوال باشد که آیا این بیماری سرانجام درمانی دارد یا خیر؟ برای پاسخ به این سوال نمی‌توان به طور قاطع پاسخ بله یا خیر در نظر گرفت چرا که بیماری افسردگی یک بیماری بسیار پیچیده است و روش و نحوه نحوه درمان آن نیز پیچیدگی‌های خاص خود را دارد.

ممکن است متوجه تغییراتی در رفتار اعضای خانواده خود که افسردگی دارند، بشوید. بعضی از افراد، افسردگی بالینی موقتی را تجربه می‌کنند و ممکن است ماه‌ها و یا سال‌ها دارو مصرف کنند. برای برخی افراد، افسردگی یک تجربه مادام العمر است که در آن علائم هر از گاهی به اوج خود می‌رسد. در این موارد، درمان شناختی-رفتاری یک گزینه درازمدت مناسب برای کمک به مدیریت علائم و بهبود کیفیت زندگی است.

سایر اشکال درمانی، مانند درمان روان پویشی و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد نیز می‌توانند برای کمک به درمان افسردگی استفاده شوند.
اما در نهایت می‌توان این طور سوال مطرح شده‌ی چند سطر بالایی را پاسخ داد که افسردگی قابل درمان است. نکته کلیدی این است که از علائم خود آگاه باشید و اگر فکر نمی‌کنید برنامه‌ی درمانی فعلی شما کارساز است، به پزشک خود اطلاع دهید و او را آگاه سازید، همچنین مهم است که از علائمی که پس از تجربه‌ی هر نوع درمانی، در بدن شما عود می‌کند پزشک را آگاه سازید.

.:: منابع :  stanford  |  healthline