رژیم غذایی در بیماری پارکینسون

یکی از شایع‌ترین اختلالات عصبی بعد از آلزایمر، بیماری پارکینسون است. علت این بیماری از بین رفتن سلول‌های ترشح کننده دوپامین (انتقال دهنده‌های عصبی) در مغز میانی است. هر سال حدود ۶۰ هزار نفر به بیماری پارکینسون مبتلا می‌شوند.معمولا بیماری پارکینسون علائمی شامل اسپاسم عضلانی، لرزش و درد را در بدن فرد ایجاد می‌کند.

اینکه چگونه دوپامین در مغز فرد کاهش پیدا می‌کند هنوز علت مشخصی ندارد اما عوامل محیطی و ژنتیک نقش زیادی را در بروز این بیماری ایفا می‌کنند.استفاده از یک رژیم غذایی مناسب می‌تواند به افزایش سطح دوپامین در بدن فرد مبتلا به پارکینسون کمک زیادی کند.

رژیم غذایی مناسب همراه با ورزش می‌تواند تا حد زیادی در کاهش علائم این بیماری موثر بوده و از بروز علائم ثانویه مانند زوال عقل و گیجی جلوگیری کند. مصرف غذاهایی که حاوی آنتی اکسیدان هستند می‌تواند استرس اکسیداتیو را در مغز شما کاهش دهند.

با توجه به اینکه درمان قطعی برای بیماری پارکینسون وجود ندارد، داشتن رژیم غذایی و انجام منظم ورزش می‌تواند در کنار مصرف داروهای تجویز شده توسط پزشک کمک کننده باشد. در ادامه این مقاله قصد داریم تا شما را با مواد غذایی مناسب برای بیماران مبتلا به پارکینسون آشنا کنیم.

قصد داریم بدانیم که رژیم غذایی چه تاثیری در بدن افراد مبتلا به پارکینسون می‌گذارد. مصرف غذاهای سالم به شما کمک می‌کند تا انرژی بیشتری داشته باشید و بتوانید سلامتی خود را حفظ کنید.

یبوست

در بیماری پارکینسون به دلیل کند شدن سیستم گوارش فرد دچار یبوست می‌شود. در صورتی که یبوست تشدید شود ممکن است به روده بزرگ آسیب برساند. علائم یبوست با مصرف مواد غذایی سرشار از فیبر مانند میوه‌ها، سبزیجات، حبوبات و غلات سبوس دار کاهش پیدا می‌کند. مصرف آب و مایعات زیاد همراه با ورزش نیز می‌تواند به بهبودی یبوست کمک کند.

کمبود آب بدن

مصرف داروهای درمان کننده‌ی پارکینسون ممکن است باعث کم آبی در بدن فرد شود. کم آبی علائمی را به دنبال دارد که می‌تواند باعث خستگی، گیجی، عدم تعادل، ضعف و مشکلات کلیوی شود. مصرف آب و مایعات را در طول روز فراموش نکنید.

تداخل دارویی

داروهای پارکینسون عمل جذب را روده کوچک انجام می‌دهند. اگر وعده غذایی با پروتئین بالا مصرف کرده باشید جذب دارو بعد از غذا در روده کوچک با اختلال مواجه خواهد شد. برای آنکه دارو تاثیر بیشتری در بدن شما بگذارد از مصرف همزمان دارو با غذاهای پروتئین دار خودداری کنید.

برای کند شدن و بهبود علائم پارکینسون لازم است در کنار مصرف دارو، ورزش روزانه را انجام دهید. انجام تمریناتی که به هماهنگی هر دو طرف بدن نیاز دارد جلوی پیشرفت بیماری را خواهد گرفت. انجام ورزش و حرکات تمرینی به صورت منظم می‌تواند مشکلات حرکتی مانند سفت شدن عضلات و احساس ناتوانی در حرکت را به میزان زیادی برطرف کند.یبوست

ورزش‌های مناسب برای قلب و عروق

ورزش‌های منظم قلب و عروق می‌تواند به هماهنگی حرکات و تعادل فرد کمک کند. انجام این ورزش‌ها مانند پیاده روی با گام‌های بلند باید سبک انجام شود تا فرد را در معرض زمین خوردن و عدم حفظ تعادل قرار ندهد. انجام این ورزش به کاهش علائم بیماری پارکینسون کمک زیادی می‌کند.

ایجاد تحرک در دست و پا

زمانی که دست، پا و عضلات بدن در افراد مبتلا به بیماری پارکینسون شدت پیدا می‌کند تحرک این افراد به همان نسبت کاهش پیدا می‌کند. علت کاهش تحرک ترس از راه رفتن به علت زمین خوردن و عدم تعادل یا برداشتن شی به علت انداختن بر زمین یا از این دست اتفاقات می‌تواند باشد. بررسی‌ها نشان داده است که ورزش در سالم نگه داشتن و کاهش ترس از فعالیت تاثیر زیادی داشته است. حتی می‌توان انجام کارهای منزل مانند نظافت و … را به عنوان فعالیتی برای رفع ترس در نظر گرفت.

تقویت مغز با ورزش

ورزش کردن علاوه بر کمک به قلب و عروق به حفظ سلامت مغز و اعصاب بدن نیز کمک زیادی می‌کند. زمانی که بیمار مبتلا به پارکینسون ورزش منظم انجام می‌دهد می‌تواند وضعیت بدن خود را در حالت نشسته و ایستاده بهتر کنترل کند. ارتباط بین نورون‌های درون مغز با ورزش کردن حفظ شده و می‌توان به ایجاد ارتباط جدید بین نورون‌ها کمک کرد. ورزش در جلوگیری از تخریب نورون‌های مغز تاثیر زیادی دارد.

مواد غذایی سرشار از آنتی اکسیدان‌ها

مصرف غذاهای سرشار از آنتی اکسیدان‌ها و قرار دادن این مواد غذایی در رژیم به کنترل رادیکال‌های آزاد و استرس اکسیداتیو ناشی از افزایش این رادیکال‌ها کمک می‌کند. اگر رادیکال‌های آزاد در بدن زیاد شوند ممکن است به بافت چربی، DNA و پروتئین‌های بدن آسیب وارد کنند. این آسیب‌ها به استرس اکسیداتیو منجر شده که بر اساس تحقیقات انجام شده این استرس را با بیماری پارکینسون مرتبط می‌دانند. بنابراین لازم است که غذاهای سرشار از آنتی اکسیدان‌ها در برنامه غذایی خود داشته باشید.

غذاهای سرشار از آنتی اکسیدان شامل موارد زیر می‌شوند:

• بلوبری، کرنبری، انگور، گیلاس، توت فرنگی و تمشک
• مرکبات
• چای سبز
• لوبیا، لوبیا سیاه و لوبیا قرمز
• کلم بروکلی، کنگر فرنگی، اسفناج و کلم کیل
• محصولات کاکائو و پودر کاکائو
• گیاهانی از جمله جعفری
• ادویه هایی از جمله زردچوبه
• گردو و آجیل برزیلی

باقلا

لوودوپا ماده تاثیرگذار بر درمان بیماری پارکینسون است. باقلا (باقالی) یکی از مواد غذایی حاوی لوودوپا است که برخی افراد بر این باورند مصرف این ماده غذایی به درمان و کاهش علائم پارکینسون کمک می‌کند. اما در رابطه با تاثیر باقلا بر پارکینسون تا کنون مطالعات زیادی انجام نشده است.

در یکی از مطالعات نشان داده شد که این ماده غذایی بدون ایجاد عوارض جانبی تاثیراتی را در کنترل عملکرد حرکتی افراد داشته است. استفاده از باقلا در رژیم غذایی برای بیماران مبتلا به پارکینسون مفید است اما باید در نظر داشته باشید که از این ماده غذایی نمی‌توانید به عنوان جایگزین داروهای پارکینسون استفاده کنید.

اسیدهای چرب امگا ۳

اسیدهای چرب امگا ۳ که در روغن ماهی به مقدار زیادی یافت می‌شود یکی از مواد غذایی موثر در جلوگیری از پیشرفت بیماری پارکینسون است. طبق مطالعات صورت گرفته اسیدهای چرب امگا ۳ در کاهش التهاب اعصاب، انتقاب عصبی، بازسازی آهسته و جلوگیری از زوال عقل عصب موثر بوده و به سلامت قلب و عروق، افزایش عملکرد مغز و کند نمودن روند کاهش شناختی کمک زیادی می‌کند.

بنابراین با توجه به نکات گفته شده مصرف ماهی‌های سرشار از امگا ۳ و قرار دادن این ماهی‌ها در رژیم غذایی می‌تواند در بهبود بیماری پارکینسون کمک کننده باشد. برخی از این ماهی‌ها عبارتند از:

• سالمون
• شاه ماهی
• ماهی خال مخالی
• ماهی کولی
• صدف
• ساردین

غذاهای سرشار از مواد مغذی

طبق تحقیقات صورت گرفته افراد مبتلا به پارکینسون دارای کمبود برخی از مواد مغذی زیر در بدن خود هستند. از جمله:

• آهن
• زینک (روی)
• ویتامین B1
• ویتامین C
• ویتامین D

کمبود برخی از این ویتامین‌ها و مواد مغذی در بدن با التهاب و تخریب عصبی نیز همراه بوده که می‌توان گفت از عوامل اصلی ابتلا به بیماری پارکینسون هستند. غذاهایی هستند که می‌توان با مصرف آنها ویتامین و مواد مغذی لازم را به بدن رساند. برخی از این غذاها عبارتند از:

غذاهای حاوی آهن

غذاهای زیر حاوی آهن بوده و به بهبود بیماری پارکینسون کمک می‌کنند:

• جگر
• لوبیا
• گوشت قرمز
• آجیل مغز

غذاهای حاوی زینک (روی)

مواد غذایی زیر منابع خوبی برای دریافت زینک به شمار می‌روند:

• گوشت
• نان
• صدف
• محصولات غلات از جمله جوانه گندم

غذاهای حاوی ویتامین B1

مواد غذایی زیر حاوی ویتامین B1 بوده و به افزایش این ویتامین در بدن کمک می‌کنند:

• پرتقال
• موز
• نخود فرنگی
• نان سبوس دار
• مغزها

غذاهای حاوی ویتامین C

برای تامین ویتامین سی می‌توانید مواد غذایی زیر را در رژیم خود قرار دهید:

• مرکبات
• کلم بروکلی
• توت فرنگی
• سیب زمینی
• فلفل

غذاهای حاوی ویتامین D

ویتامین D را می‌توانید از منابع غذایی زیر بدست آورید:

• گوشت قرمز
• ماهی روغنی
• زرده تخم مرغ
• غذاهای غنی شده خاص

افراد مبتلا به پارکینسون علاوه بر قرار دادن مواد غذایی بالا در رژیم خود باید نکات دیگری را در نظر داشته باشند و رعایت کنند. این نکات شامل موارد زیر می‌شود:

• داشتن رژیم غذایی با مقادیر کم چربی، چربی‌های اشباع و کلسترول
• مصرف روزانه میوه، غلات و سبزیحات از جمله میوه‌ها و سبزیجات روشن
• کاهش مصرف نمک و سدیم
• کاهش مصرف قند
• تلاش برای مصرف تمام گروه‌های غذایی
• جلوگیری از مصرف بیش از حد الکل

تعدادی از غذاها ممکن است بیماری پارکینسون را تشدید کرده و به پیشرفت آن کمک کنند. افراد مبتلا به پارکینسون باید از مصرف غذاهای زیر اجتناب کنند:

غذاهای حاوی چربی اشباع و کلسترول

مصرف چربی در رژیم غذایی بیماران مبتلا به پارکینسون می‌تواند بیماری این افراد را تشدید کند. مصرف کلسترول و چربی‌های اشباع می‌تواند باعث بروز بیماری پارکینسون نیز شود. در نهایت ارتباط مصرف چربی با بیماری پارکینسون نیاز به بررسی بیشتر و مطالعات بیشتری نیاز دارد.

غذاهای فرآوری شده

مصرف غذاهای فرآوری شده را کنار بگذارید. قرار دادن غذاهای فرآوری شده در رژیم غذایی افراد مبتلا به پارکینسون برای این افراد ممنوع است. مصرف این غذاها منجر به رشد بیش از باکتری‌های گرم منفی شده که نفوذ پذیری را افزایش داده و موجب دیس بیوسی (عدم تعادل میکرواورگانسیم‌ها درون یا بیرون بدن) می‌شود.

دلیل بوجود آمدن این اتفاق عبور مولکول‌های نوروتوکسیک توسط این باکتری‌ها در جریان‌ خون است که علائمی را در روده ایجاد می‌کند. ممکن است این علائم به مری و حفره حلق گسترش پیدا کند. این علائم می‌تواند شامل مشکلات در بلع، گفتار و بویایی بیمار باشد.

برخی از غذاهای فرآوری شده عبارتند از:

• نوشابه های گازدار
• مواد غذایی کنسرو شده
• غلات صبحانه
• آب نبات
• غذاهای آماده
• چیپس
• بیکن
• کیک ها

غذهایی که جویدن آنها دشوار است

یکی از علائم شایع در بیماری پارکینسون مشکلات در بلع است. جویدن و بلع غذا برای این افراد مشکل است بنابراین باید از مصرف غذاهای سفت، غذاهای خشک، ریز و ترد و گوشت‌های سفت و جویدنی خودداری کنند.

در صورتی که فرد مایل به خوردن گوشت باشد می‌تواند گوشت را قطعات ریزتر خرد کرده یا میکس کند و راه دیگر استفاده از آب گوشت است.

گفتار درمانی می‌تواند روی این مشکل تاثیرات مثبتی داشته باشد. پس بهتر است از کمک‌های پزشکی نیز استفاده کنید.

لبنیات

مصرف لبنیات به مقدار زیاد در بیماری پارکینسون پیشنهاد نمی‌شود. تحقیقات نشان داده‌اند که مصرف شیر، ماست، پنیر و … می‌تواند خطر بروز بیماری پارکینسون را افزایش دهد و در افراد مبتلا به پارکینسون سرعت بیماری را بالا ببرد.

یکی از راه‌های تامین ویتامین مورد نیاز بدن مصرف مکمل‌ مولتی ویتامین است. لیکو مولتی و لیکو زینک دو محصول ایرانی هستند که توسط شرکت ابیان فارمد تولید شده‌اند. بیماران دارای مشکل بلع و مبتلا به پارکینسون به راحتی می‌توانند این دو مکمل را مصرف کنند زیرا ساختار هر دو به شکل شربت است.

لیکوزینک و لیکومولتی ویتامین‌های لازم بدن را شامل می‌شوند و می‌توانند منابع خوبی برای تامین ویتامین‌های ضروری بدن باشند. در صورتی که به اطلاعات بیشتری از این مکمل‌ها نیاز دارید می‌توانید به صفحه “لیکوزینک” و “لیکومولتی” در سایت ابیان فارمد مراجعه کنید.