پاروکستین و تاثیر مهم آن بر درمان افسردگی

انتقال دهنده های عصبی، مواد شیمیایی در مغز هستند که با افسردگی مرتبط‌اند، خصوصا سروتونین، نوراپی‌نفرین و دوپامین؛ به همین دلیل، خیلی از انواع داروهای ضدافسردگی از طریق اثرگذاری بر این مواد از راه‌های گوناگون عمل می‌کنند.

مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs)

یکی از موثرترین داروها برای درمان افسردگی داروهای دسته مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) هستند که یکی از تاثیرگذارین‌ترین داروهای این دسته پاروکستین است. این داروها برای درمان افسردگی بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرند زیرا عوارض کمتری نسبت به سایر داروها دارند. افسردگی ارتباط زیادی با اضطراب دارد که این دسته از داروها با مهار بازجذب سروتونین به درمان اختلال پرداخته و روی سایر انتقال دهنده‌های عصبی دیگر اثر نمی‌گذارند.

عوارض خفیف این دسته از داروهای ضد افسردگی مانند پاروکستین شامل حالت تهوع، استفراغ و اضطراب است که معمولا به صورت خفیف بروز پیدا می‌کنند. این دسته از داروها کم ضررترین دارو برای درمان افسردگی هستند که عناصر فعال آن شامل پاروکستین، فلوکستین، سرترالین، سیتالوپرام و اس سیتالوپرام می‌شود.

شرکت داروسازی ابیان فارمد در جهت ارتقای سطح سلامت و درمان اختلال افسردگی دارویی را با نام تجاری دپاپکس به بازار دارویی معرفی کرد. داروی دپاپکس (پاروکستین) با حفظ سطح سروتونین در مغز به درمان افسردگی ماژور، حمله‌ی عصبی پانیک یا وحشت‌زدگی، اختلال وسواس اجباری یا OCD، اختلالات اضطراب منتشر، فوبیای اجتماعی و اختلال استرس پس از سانحه کمک می‌کند.

مهارکننده‌های مونوآمین اکسیداز (MAOI)

زمانی از داروهای مهارکننده‌های مونوآمین اکسیداز استفاده می‌شود که دیگر داروها بر درمان افسردگی فرد تاثیری نداشته باشند. عوارض این دسته از داروهای ضد افسردگی عوارض جانبی زیادی دارد که این عوارض می‌تواند جدی باشد. مصرف این دسته از داروها با یک رژیم غذایی سخت همراه است و تداخل این دارو با سایر داروها می‌تواند خطرناک باشد.

داروهای ضدافسردگی تری‌سیکلیک و تتراسایکلیک

دسته دیگری از داروها تری‌سیکلیک و تتراسایکلیک‌ها هستند که که مکانیسم اثر این داروها براساس جلوگیری از بازجذب سروتونین و نورادرنالین است اما نقطه ضعفی که داروهای تری‌سیکلیک و تتراسایکلیک دارند در این است که علاوه بر سروتونین و نورادرنالین بر سایر هورمون‌ها نیز اثر گذاشته و موجب بروز عوارض شدید در فرد می‌شوند تا حدی که ممکن است فرد به اعتیاد این داروها دچار شود.

بوپروپیون

بوپروپیون یکی از داروهای مهارکننده بازجذب دوپامین و نوراپی‌نفرین است که بیشتر برای ترک سیگار پیشنهاد شده است اما طبق نتایج بدست آمده بر درمان افسردگی نیز موثر است.

معمولا برای افسردگی‌های خفیف دارو توسط پزشک تجویز نمی‌شود اما در افسردگی‌های متوسط و شدید از نوع حملات پانیک، اضطراب شدید، اختلالات وسواسی، دردهای مزمن، اختلالات تغذیه‌ای و استرس پس از سانحه پزشک برای درمان افسردگی دارو تجویز می‌کند.

از زمان شروع درمان تا ۳ ماه بعد درصد زیادی از افراد علائمشان کاسته شده و بهبودی چشمگیری دارند. گاهی برای جلوگیری از استفاده دارو در بعضی از افراد برای آنها دارونما (پلاسبو) تجویز می‌شود که جالب است بدانید میزان بهبودی در این افراد که تنها حس خوب از مصرف دارو دارند ۲۵ تا ۳۰ درصد است.

در انتخاب نوع دارو عوامل مختلفی می‌تواند دخیل باشد اما فاکتور مهم در انتخاب داروی ضدافسردگی میزان تحمل فرد در برابر عوارض دارو است. با توجه به اینکه داروهای ضد افسردگی در نهایت به یک اندازه به درمان افسردگی کمک می‌کنند پیشنهاد پزشکان استفاده از داروهایی با کمترین عوارض جانبی مانند پاروکستین (دپاپکس) است که فرد چه در دوره کوتاه مدت و چه در دوره بلند مدت دچار آسیب نشود.

مصرف به صورت خود سرانه امری کاملا اشتباه است زیرا درمان افسردگی نه تنها به مصرف زیر نظر پزشک متخصص بلکه به روان درمانی، حمایت خانواده و توجه به عوارض دارو نیز نیاز دارد.

در افراد سالمند علائم عاطفی کمتر دیده می‌شوند و در عوض به دردهای جسمی و مشکلاتی از قبیل فراموشی دچار می‌شوند. این مشکلات ممکن است باعث اتفاقاتی شود که سالمندان از مصرف داروهای روزانه‌ خودداری کرده و از ظاهر خود غافل شوند.

برای انتقال پیام‌های عصبی نیاز است چندین نوع ماده شیمیایی در فضای بین سلولی مغز آزاد شود تا نورون‌ها تحریک شده و پیام عصبی منتقل گردد. این روندی است که در بسیاری از عملکردهای مغزی نقش دارد.

سروتونین یکی از این ماده‌های شیمیایی است که بعد از تحریک نورون‌ها و انتقال پیام عصبی به داخل سلول‌های عصبی بازگردانده می‌شود. داروهای مهارکننده بازجذب سروتونین (SSRI) زمانی که سروتونین در فضای بین سلول در مغز قرار دارد این ماده را در همان فضا نگه داشته و موجب تحریک بیشتر نورون‌ها می‌شوند.

زمانی که سروتونین در مغز کاهش پیدا کند علائم افسردگی، اضطراب، وسواس و … نمایان می‌شود که با مصرف این دسته از داروها مانند پاروکستین تعادل شیمیایی در مغز برقرار شده و علائم بیماری به مرور زمان برطرف می‌شود.

• روند درمان را زیر نظر پزشک آغاز کنید زیرا مصرف داروهای ضدافسردگی بر روی سیستم عصبی تاثیرگذار است پس نیاز است که تحت نظر پزشک باشید و مصرف یا قطع مصرف داروهای خود را با پزشک خود چک کنید. در زمان شروع درمان ممکن است علائمی از بهبودی را نداشته باشید اما شما باید درمان خود را طبق برنامه منظمی که پزشک دستور داده ادامه دهید تا به بهبودی کامل برسید.

• قطع خودسرانه دارو ممکن است عوارض جدی مانند سردرد، تهوع، ضعف، خستگی و ترس را به دنبال داشته باشد. هیچگاه بدون نظر پزشک متخصص نحوه مصرف دارو را تغییر ندهید.

• مصرف بیش از حد این دارو باعث مسمومیت شده و بسیار خطرناک است. دارو را دور از دسترس اطفال نگه داشته و میزان مصرف را به همان مقدار تجویز شده ادامه دهید.

• مصرف مشروبات الکی در طول درمان با این دارو احتمال بروز عوارض را بیشتر می‌کند.

• اگر به دیابت مبتلا هستید در طول درمان با این دارو قند خون خود را به صورت روزانه کنترل کنید زیرا مصرف این دارو ممکن است سطح قند خون شما را تغییر دهد.

• تداخلات دارویی نیز مهم است، اگر قبل از شروع درمان مکمل یا داروهای ضد التهاب و تسکین دهنده درد استفاده می‌کنید حتما پزشک خود را در جریان قرار دهید تا از بروز عوارض مشکل ساز جلوگیری شود.

• در زمان مصرف این دارو حساسیت به نور ایجاد خواهد شد که برای جلوگیری از این موضوع می‌توانید از کرم‌های ضد آفتاب استفاده کرده و در معرض نور مستقیم آفتاب قرار نگیرید.

دپاپکس نام تجاری داروی پاروکستین از دسته داروهای مهارکننده انتخابی بازجذب سروتونین (SSRI) است که توسط شرکت داروسازی ابیان فارمد تولید شده است. برای دریافت اطلاعات بیشتر درباره داروی دپاپکس به صفحه این محصول مراجعه کنید.